بال ولو

شیرهای ساچمه ای
دستگاه ساده قطع و وصل هستند که از یک ساچمه برای متوقف کردن و راه اندازی دبی سیال در پایین دست شیر استفاده میگردد. با چرخش ساقه شیر به سمت موقعیت باز شدن ساچمه چرخیده و سوراخی که در وسط ان تعبیه شده است در مسیر ورود و خروج سیال قرار میگیرد و در نتیجه سیال از شیر عبور میکند.

وقتیکه ساچمه طوری بچرخد که سوراخ ان عمود بر مسیر سیال قرار گیرد دبی سیال متوقف میگردد. اکثر شیرهای ساچمه ای دارای عملکرد سریعی بوده و برای باز یا بسته شدن شیر نیاز به چرخش 90 درجه ای اهرم عملگر دارند. وقتیکه ساچمه در موقعیت نیمه باز قرار گیرد جریان اشفته ای در شیر ایجاد میشود این مشخصه باعث محدودیت کاربرد شیر ساچمه ای میگردد.

چنین شیرهایی به واسطه ایجاد جریان اشفته و جریانات ناشی از اصطحکاک در حالت نیمه باز بایستی فقط در کاربردهای کاملا باز یا کاملا بسته بکار روند. از این شیرها نبایستی در کنترل دبی سیال استفاده گردد.

در شیرهای ساچمه ای که در سیستم های فرایند بکار میروند ممکن است از عملگرهای مختلفی به منظور کنترل مستقیم یا از راه دور شیر استفاده شود. متداولترین این عملگرها یا به صورت دستی بوده و یا توسط یک موتور کار میکند. شیرهای دستی دارای یک چرخ یا اهرم دستی میباشند که یا مستقیما یا از طریق یک گیربکس به ساقه شیر وصل میشود با حرکت ساقه شیر به اندازه یک قوس 90 درجه شیر باز یا بسته میشود.

در شیرهایی که به وسیله یک موتور کنترل میشوند به جای یک چرخ دستی از یک موتور با توان کمتر از یک اسب بخار استفاده میکنند که میتوان ان را از راه دور نیز کنترل نمود. نحوه کار محرک موتوری نیز دقیقا همانند نحوه کار محرک دستی میباشد.

وقتیکه دسته ولو میگردد تا باز گردد این قطعه کروی برروی یک نقطه میگردد تا جاییکه سوراخ موجود برروی این قطعه کروی با مسیر ورودی و خروجی جریان در یک راستا قرار بگیرد. در حالتیکه ولو بسته شود این سوراخ به صورت عمود برمسیر جریان قرار گرفته و مسیر جریان را میبندد.

در بیشتر بال ولو ها عمل کردن ولو در حالتی روی میدهد که دسته ولو تا90 درجه بچرخد. برخی از بال ولو ها  دارای عمگردهایی هستند که به صورت دنده خورشیدی عمل میکنند. این نوع از دندها به ولوها اجازه میدهد که از دسته کوچکتری استفاده کنند ولی نیروی حاصله از انها به اندازه یک ولو بزرگ میباشد.

مزیت های استفاده از بال ولو (شیر توپی):
قیمت یک شیر توپی (بال ولو)نسبت به سایر ولوها پایین تر بوده و همچنین هزینه تعمیرات ان نیز نسبت به دیگر ولوها کمتر میباشد.

علاوه براین عمل کردن سریع و همچنین عمل کردن در 4/1 بسته بودن و باز بودن ولو و همچنین یک پارچه بودن مجوعه قطعات ان و عدم نیاز به روانکاری از مزیت های اصلی این سری از ولوها میباشد.

معایب شیر توپی(بال ولو):
به طور متعارف این سری از ولوها مشخصه های کمتری برای تنظیم جریان دارند و همچنین در وضعیت تنظیم جریان بدلیل سرعت بالای سیال SEAT ولو در معرض سایش سریع قرار میگیرد.

مسیر ورود سیال به ولو:
مسیر ورود سیال به این ولوها به صورت های زیر میباشد:

به صورت ونتوری
بصورت کاهش در سطح مقطع
بصورت مسیر کاملا باز
در حالت کاملا باز این ولوها دارای یک سوراخ به اندازه قطر داخلی لوله میباشد.